Η κεντρική Ελλάδα και ειδικότερα η Θεσσαλία είναι μια περιοχή που αποτελεί το πλέον προεξέχον παράδειγμα του σημερινού προβλήματος της διαχείρισης των υδάτινων πόρων στη χώρα μας. Η Θεσσαλική πεδιάδα, η δεύτερη μεγαλύτερη πεδιάδα της Ελλάδας, είναι μια έντονα καλλιεργημένη περιοχή που διασχίζεται από τον Πηνειό ποταμό. Οι έντονες και εκτενείς καλλιέργειες σε παραγωγές που απαιτούν τεχνική βροχόπτωση (βαμβάκι, αραβόσιτος, κ.λπ.) δημιούργησε μια αξιοπρόσεκτη αύξηση απαίτησης νερού, η οποία εκπληρώνεται συνήθως από την υπερεκμετάλλευση των υπόγειων υδάτων. Αυτό το παράλογο σχέδιο της χρήσης υπόγειων νερών, που εντείνεται ειδικά στις περιόδους εκτεταμένης ξηρασίας, έχει οδηγήσει στη βαθμιαία επιδείνωση της ήδη διαταραγμένης υδατικής ισορροπίας και την επιτάχυνση της υποβάθμισης των υδατικών πόρων στην περιοχή.

Εκτός όμως από τα γενικότερα υδατικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Θεσσαλία, ειδικότερα, η λεκάνη απορροής της λίμνης Κάρλας αντιμετώπισε και ιδιαίτερες ανθρώπινες επεμβάσεις. Η επιφανειακή απορροή των διαφόρων υπολεκανών καθώς και τα υπερχειλίζοντα νερά από πλημμυρίσεις του Πηνειού ποταμού εμπλούτιζαν τη λίμνη, κάτω από φυσικές συνθήκες. Η συνολική έκταση της λίμνης κυμαινόταν κατά περιόδους από 40 έως 180 km2 λόγω της ήπιας κλίσης του εδάφους και της ισορροπίας υδατικών εισροών και εκροών. Κατά συνέπεια, ένα μεγάλο μέρος του περιβάλλοντος καλλιεργήσιμου εδάφους πλημμύριζε συχνά αντιμετωπίζοντας διάφορα περιβαλλοντικά προβλήματα. Η Κάρλα αποξηράθηκε προκειμένου να προστατευθεί η περιοχή από τις πλημμύρες, για να επεκταθούν οι καλλιεργήσιμες περιοχές και να αποδοθούν στους αγρότες αλλά και για να ελαχιστοποιηθεί το πρόβλημα ελονοσίας.

Τελικά τα αποτελέσματα της αποξήρανσης ήταν πιο σύνθετα. Μερικά από τα αποτελέσματα ήταν η αλλαγή του μικροκλίματος, η μείωση της στάθμης ύδατος υδροφόρων στρωμάτων, η εισαγωγή του νερού της θάλασσας στο υδροφόρο στρώμα, η έλλειψη νερού κατανάλωσης και άρδευσης, η διάβρωση της επιφάνειας, η ρύπανση του παρακείμενου Παγασητικού κόλπου στον οποίο αποστραγγίζεται η λίμνη, η απώλεια ενός σημαντικού βιότοπου για τα προς εξαφάνιση πτηνά, καθώς επίσης και η γενική μείωση του αριθμού αγροτών στην περιοχή. Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζονται η γενικότερη περιοχή μελέτης της Θεσσαλίας, τα όρια της λεκάνης απορροής της υπό ανασύσταση λίμνης Κάρλας, ο ταμιευτήρας της λίμνης Κάρλας και οι θέσεις των φρεάτων παρατήρησης.

 

Διάγραμμα  : Περιοχή μελέτης της λεκάνης απορροής της Κάρλας σε σχετική κλίμακα με την περιοχή της Θεσσαλίας

Η απόφαση να αποκατασταθεί μέρος της φυσικής λίμνης είχε παρθεί στις αρχές της δεκαετίας του '80 από την ελληνική κυβέρνηση αλλά οι εργασίες άρχισαν λίγα έτη πριν. Το εγχείρημα, σήμερα, είναι κοντά στην ολοκλήρωση του. Η μερική αποκατάσταση της προηγούμενης λίμνης είναι ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προγράμματα στην περιοχή και ενδεχομένως σε ολόκληρη τη χώρα, που στοχεύει να αντιστρέψει τις δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες, που προκάλεσε η αποξήρανσή της. Ωστόσο, χρειάζεται εκτενής προγραμματισμός και έρευνα ακόμη προκειμένου να καθιερωθεί μια συνεπής άποψη των απαραίτητων βημάτων και των συνεπειών μιας επιτυχούς αποκατάστασης της περιοχής, λαμβάνοντας υπόψη τις πολλαπλές φυσικές, κοινωνικές και οικονομικές πτυχές της ευρύτερης περιοχής της λίμνης.